Menentukan Tahap Kualiti Air Tanah Berdasarkan Tujuh Parameter Sensitif Indek Kualiti Air Tanah (IKAT) Bagi Sumber Air Berjarak Kurang 30 Meter Dari Bahan Pencemar

Abstract

Abstrak

Penggunaan air tidak terawat memberi kesan negatif kepada kesihatan pengguna. Kebergantungan kepada bekalan air terawat menyebabkan bekalan air ini sentiasa tidak mencukupi. Ianya menyebabkan sumber air mentah bawah tanah seperti perigi atau telaga tiub diguna sebagai altenatif. Akan tetapi sumber air bawah tanah ini diragui tahap kualitinya apabila punca air ini diambil dalam kawasan yang berpotensi dicemari oleh aktiviti manusia di permukaan tanah. Oleh yang demikian, kajian terhadap empat sampel air tanah telah dibuat dalam makmal bagi mengetahui tahap kualiti air ini. Pemilihan sampel ini dibuat berdasarkan kriteria di mana terdapat aktiviti manusia di permukaan tanah yang berpotensi mencemari air tanah tersebut. Aktiviti ini ialah seperti terdapat tapak perkuburan, tapak pembakaran sampah, kandang ternakan lembu dan parit air buangan sisa dapur penduduk. Bahan pencemar yang dikuatiri mencemari sampel air hanya berjarak kurang dari 30 meter. Bagi mengenalpasti status kualiti air ini, ujikaji makmal dilakukan untuk mengetahui tahap kandungan tujuh parameter sensitif disarankan oleh Jabatan Alam Sekitar (JAS) dalam penentuan Skor Indeks Kualiti Air Tanah (IKAT). Parameter tersebut ialah, nilai keasidan air (pH), kehadiran bakteria E.coli, jumlah bahan terlarut (TDS), kandungan logam besi, kandungan fenol, fosfat, sulfat dan kandungan nitrat. Skor IKAT memberi panduan kepada status kualiti air tanah yang diuji. Berdasarkan keputusan ujikaji, didapati semua skor sampel air tanah berada dalam julat 71.63 hingga 81.63. Sampel 1 mendapat skor paling rendah iaitu 71.63 dan sampel 2 hingga 4 masing-masing dengan skor 81.58, 71.93 dan 81.63. Berdasarkan skor yang diperolehi, kesemua sampel air  dikategorikan sebagai air “baik” berdasarkan rujukan panduan IKAT. Didapati kualiti air sampel tidak dipengaruhi dengan ketara berdasarkan jarak kurang 30 meter bahan pencemar dengan punca sampel air. Oleh itu, air tersebut berpotensi digunakan sebagai kegunaan harian dan minuman dengan mengambil kira rawatan air dan pertimbangan terhadap parameter lain. Pertimbangan ini tertakluk kepada pematuhan parameter yang disenaraikan dalam Piawai Kualiti Air Minuman oleh Kementerian Kesihatan Malaysia (KKM).