Pengkelasan Kualiti Air Sungai Menggunakan Kaedah Makroinvertebrata

Abstract

Air adalah elemen terpenting dalam kehidupan seharian. Hari ini tahap kualiti air menjadi fokus utama seluruh dunia. Mengikut perangkaan yang dikeluarkan oleh World Health Organisasion (WHO),angka kematian yang dicatat melebihi 5 juta setahun di seluruh dunia adalah berpunca daripada pencemaran air sumber iaitu sungai. Kualiti Air merangkumi tiga komponen iaitu fizikal,kimia dan biologi yang mana sitiap komponen mempunyai parameter masing masing.Pengukuran kualiti air sungai cara tradisi yang sering dilakukan perlu mengukur kesemua parameter kualiti air dalam ketiga tiga komponen tersebut dan keseluruhan data perlu didapati
melalui ujikaji di makmal.Pada tahun 1980 United States Environmental Protection Agency (USEPA) mendapati teknik pemantauan biologi adalah lebih berkesan dan murah bagi menilai integriti sungai.Kaedah ini dilakukan hanya menggunakan analisis kehadiran hidupan biologi yang dikenali sebagai makroinvertebrata di dalam sungai berdasarkan habitat masingmasing.Pemungutan dan pengecaman spesis makroinvertebrata terutamanya serangga akuatik merupakan indikator yang akan memberi maklumat tentang kesahihan kadar kualiti air dalam suatu jangkamasa.Indikator makroinvertebrata yang didapati dirujuk pada panduan piawaian Biological Water Quality Index yang telah digariskan melalui Freshwater Inverterbrates of Ponds & Streams in Malaysia oleh Jabatan
Pengairan Malaysia (JPS) untuk mendapatkan nilai skor terhadap spesis yang ditemui bagi menentukan tahap kualiti air di lapangan yang dipilih. Walaupun kaedah ini tidak menghasilkan informasi yang jitu tetapi boleh memberi penilaian kualiti air yang agak tepat. Kaedah ini juga mampu memberi maklumat secara terus di lapangan dan membolehkan pengesanan lokasi punca pencemaran dengan segera. Kaedah ini diharapkan mampu untuk melatih orang awam dan pelajar-pelajar sekolah untuk menjalankan kajian dan penilaian terhadap kualiti air sungai. Di samping itu, objektif jangka panjang dari aktiviti ini membolehkan sukarelawan dari pelbagai
latarbelakang pendidikan mampu membuat penilaian dan pemantauan berterusan terhadap kualiti air sungai di seluruh negara.